چگونه آتش‌سوزی آغاز شد؟ در ۱۸ نوامبر ۱۹۸۷، حدود ساعت ۷:۲۵ عصر، یک کبریت روشن از دست یکی از مسافران به شکاف بین پله‌برقی‌های چوبی ایستگاه متروی کینگز کراس افتاد.
این کبریت شعله‌ور، چربی و زباله‌های انباشته‌شده زیر پله‌برقی را شعله‌ور کرد.
در ابتدا آتش‌سوزی کوچک بود – به اندازه‌ی “یک جعبه بزرگ مقوایی” – اما به‌سرعت گسترش یافت.
شعله‌ها اسکلت چوبی پله‌برقی را گرم کرده و باعث پیش‌گرمایش کل ساختار پله شدند.
در عرض چند دقیقه، شعله‌ای عظیم و مرگبار به‌سمت بالا فوران کرد. پدیده «اثر کانالی» یا Trench Effect محققان رفتار این شعله‌ها را “اثر کانالی” نامیدند.
آتش در مسیر باریک پله‌برقی به‌صورت افقی حرکت می‌کرد، سپس به‌ناگهان به بالا جهید و به سالن فروش بلیت راه یافت – جایی که هنوز پر از مسافران ساعات شلوغ عصر بود.
ساعت نصب‌شده در بالای پله‌برقی دقیقاً ساعت ۷:۴۵ عصر را نشان می‌داد، زمانی که شعله‌ها سیم‌کشی ساعت را ذوب کردند.
چه اتفاقی افتاد؟ آتش باعث ذوب پلاستیک سقف، ترک خوردن بتن و ریزش کاشی‌ها از دیوارها شد. دود غلیظ و سمی کل سالن را فراگرفت و مسیر خروج را مسدود کرد. شدت گرما آن‌قدر بالا بود که آتش‌نشانان مجبور شدند پشت همکاران خود را با آب خنک کنند تا بتوانند چند دقیقه دوام بیاورند.
مهار کامل آتش ساعت ۱:۴۶ بامداد روز بعد انجام شد. عملیات جست‌وجو و امداد تمام شب ادامه داشت.
جان‌فشانی یک آتش‌نشان افسر ارشد ایستگاه سوهو، کالین تاونزلی (Colin Townsley) یکی از اولین کسانی بود که وارد ایستگاه شد. او لحظاتی قبل از وقوع فلاش‌اور، مردم را به خروج از محل تشویق می‌کرد. بدن بی‌جان او در کنار بدن سوخته یک مسافر، در نزدیکی خروجی پَنکراس رود پیدا شد.
🚨 چه چیزهایی پس از این فاجعه تغییر کرد؟
در پی این حادثه، یک کمیسیون تحقیق عمومی به ریاست سِر دزموند فِنل برگزار شد و در نوامبر ۱۹۸۸، ۱۵۷ توصیه مهم ارائه کرد که منجر به تغییرات گسترده در ایمنی مترو شدند:
۱. جمع‌آوری تمام پله‌برقی‌های چوبی از ایستگاه‌های مترو
۲. گسترش ممنوعیت استعمال دخانیات به همه بخش‌های ایستگاه
۳. هماهنگ‌سازی سیستم‌های رادیویی پلیس حمل‌ونقل با آتش‌نشانی
۴. بازنگری در تجهیزات حفاظت فردی آتش‌نشانان (PPE)
۵. بهبود ارتباطات رادیویی بین آتش‌نشانان زیر زمین
۶. نگهداری نقشه‌ها و طرح‌های ایستگاه در مکان‌هایی خارج از ایستگاه و قابل دسترسی برای آتش‌نشانی
۷. بازنگری کامل در آموزش‌ها و سیاست‌های عملیاتی
نتیجه‌گیری:
فاجعه کینگز کراس، تنها یک حادثه نبود؛ هشدار بزرگی برای سیستم‌های حمل‌ونقل شهری در سراسر جهان بود. این رویداد ثابت کرد که در فضاهای بسته و زیرزمینی، کوچک‌ترین سهل‌انگاری می‌تواند به فاجعه‌ای بزرگ منجر شود.
📌 این حادثه تبدیل به یکی از نقاط عطف تاریخ ایمنی مترو در جهان شد و پایه‌گذار بسیاری از مقررات و آموزش‌هایی است که امروز آتش‌نشانان و کارکنان مترو در سراسر دنیا دریافت می‌کنند.
